GÖNÜL MAKAMININ YOL ANAHTARI 
SEVAL YILMAZ

Hayatının her alanında ve her köşe başında sana referans olacak ayrı ayrı birer yol anahtarı ile doğdun. Fakat bunu bilmiyordun, idrak etmen ise epey zaman aldı. Pervasızca ömrünü çarçur ederken veya bir dönemeçte kalakalmışken ya tanıyıp hemen sahiplendin ya da farkına bile varmadan omuz atıp hatta üstüne basarak geçiverdin.
Eğer aynı noktadan defalarca, defalarca geçip geçip duruyorsan; yavaşla, biraz dur, derin nefes al ve etrafına yeniden bir göz at derim, fakat bu sefer daha dikkatlice. Tıpkı bir müzikal eseri icra eder gibi.
Hayat boyu makamdan makama geçsen de ara ara nerede durup nerede koşacağını karıştırırsın. Hal böyle olunca bir türlü o ruhuna ait ritmi tutturamadığın gibi her işi yüzüne gözüne bulaştırır, şu veya bu şekilde selam dairene dahil olmuş insanları da çevrenden kaçırırsın.
Gerçi nihayetinde farkında olsa da olmasa da her insan kendi ritmini bulma davasında değil mi? Tetikleyici ise kimi zaman bir “Neva” çağrısıdır kimi zaman da “Saba”. Ne mutlu böyle bir anda “El Kavî” anahtarını bulmuş olana.
Kilitlerin birini açtın diye “bir yere vardım” sanma, aniden aralanmış bu farkındalık kapısı ile kendini gırtlağına kadar “Kürdilihicazkâr” a batmış bulabilirsin. İşte burada derin bir hüzünle ümidini yitirmen ise an meselesidir. Öyle ya; bir önceki adımda ahengi tutturmak için epey çabalaman gerekmişti zaten.
Ah şu anda kalmayı bir becerebilsen... o kadar da acı verici olduğu söylenemeyeceği gibi, burada bir süre bulunmak insana “Hicaz” diyarının sultanı gibi de hissettirebilir. Şayet bu çöl iklimine gizlenmiş “El Vehhab” anahtarını bulur isen değmesinler keyfine.
Olmadık bir anda karşına çıkıp da seni “Acem” diyarına götüren mızrabın kıymetini de iyi bilesin, zira onu sana -sana rağmen- “El Latif” olan göndermiştir.
Ahh azizim! İnsanoğlu bülbül misali... Bir “Saba” makamı ile durduğu kıyamdan, bir “Hüseyni” yakarışı ile kapanacağı son secdeye kadar “Uşşak” makamını arar durur.
Kimi zaman yanlış notalarda dolanır da asla o anahtara ulaşamaz; kimi zaman ise kestirmeden çilingirin yakasına yapıştı diye alelacele tüm kapıların açılacağı zannına kapılır.
Asıl mesele ise şu kısacık iki “es” arasında seni hakikat istikametine götürecek bir gönül makamının yol anahtarını bulmakta vesselam...

Makamların Kelime Anlamları
Neva : Sevgiliye çağrı.
Saba : Sonsuzluk çağrısı.
Kürdilihicazkar : Yakıcı hüzün.
Hicaz : Aşktan yanmak.
Acem : Ruh yüceliği.
Hüseyni : Aşk ağıtı.
Uşşak : Aşıklar diyarı / Aşkın verdiği şevk.

Esma Anahtarı
El Kavî : Her şeye gücü yeten, kudretli.
El Vehhab : Karşılık beklemeden bol bol veren.
El Latif : Yaratılmışların ihtiyacını en ince noktasına kadar bilip sezilmez yollarla karşılayan.
(Esma bilgisi Kaynak : Hatice Fahrunnisa KAYKI, “Merhamet: Esma’nın İnsan Üzerindeki Etkileri”, Foliant Yayınları, Kasım 2019)